การบันทึกครั้งที่ 1

วันพุธที่ 11 มกราคม พ.ศ.2560

เนื้อหาที่เรียน  ความรู้ที่ได้รับ

• ในช่วงแรกอาจารย์ปฐมนิเทศนักศึกษาและพูดข้อตกลงในการเรียนวิชานี้
• เริ่มเรียนเกี่ยวกับทฤฎีต่างๆ ดังนี้

เด็กปฐมวัยที่มีความต้องการพิเศษ

 ( Early Childhood with special needs )

ความหมายของเด็กที่มีความต้องการพิเศษ
1. ทางการแพทย์ มักจะเรียกเด็กที่มีความต้องการพิเศษว่า “เด็กพิการ”

หมายถึง เด็กที่มีความผิดปกติ มีความบกพร่อง สูญเสีย สมรรถภาพ อาจเป็นความผิดปกติ ความบกพร่องทางกาย การสูญเสียสมรรถภาพทางสติปัญญา ทางจิตใจ 

2. ทางการศึกษา
ให้ความหมายเด็กที่มีความต้องการพิเศษว่าหมายถึง เด็กที่มีความต้องการทางการศึกษาเฉพาะของตัวเอง ซึ่งจำเป็นต้องจัดการศึกษาให้ต่างไปจากเด็กปกติทางด้านเนื้อหา หลักสูตร กระบวนการที่ใช้ และการประเมินผล 

สรุปได้ว่าเด็กที่มีความต้องการพิเศษหมายถึง
• เด็กที่ไม่อาจพัฒนาความสามารถได้เท่าที่ควรจากการให้การช่วยเหลือ และการสอนตามปกติ

• มีสาเหตุจากสภาพความ บกพร่องทางร่างกาย สติปัญญา และอารมณ์

• จำเป็นต้องได้รับการกระตุ้น ช่วยเหลือ การบำบัด และฟื้นฟู

• จัดการเรียนการสอนที่เหมาะกับลักษณะและความต้องการของเด็กแต่ละบุคคล

พฤติกรรมและพัฒนาการของเด็กที่มีความต้องการพิเศษพัฒนาการ

• การเปลี่ยนแปลงในด้านการทำหน้าที่และวุฒิภาวะของอวัยวะต่างๆรวมทั้งตัวบุคคล

• ทำให้สามารถทำหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

เด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ 

• เด็กที่มีพัฒนาการล่าช้ากว่าเด็กปกติในวัยเดียวกัน

• พัฒนาการล่าช้าอาจพบเพียงด้านใดด้านหนึ่ง หลายด้าน หรือทุกด้าน

• พัฒนาการล่าช้าในด้านหนึ่งอาจส่งผลให้พัฒนาการในด้านอื่นล่าช้าด้วยก็ได้

ปัจจัยที่มีผลต่อพัฒนาการเด็ก

• ปัจจัยทางด้านชีวภาพ 

• ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมก่อนคลอด     

• ปัจจัยด้านกระบวนการคลอด      

• ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมหลังคลอด 

สาเหตุที่ทำให้เกิดความบกพร่องทางพัฒนาการ

1. พันธุกรรม

• เด็กจะมีพัฒนาการล่าช้ามาตั้งแต่เกิดหรือสังเกตได้ชั่วระยะไม่นานหลังเกิด มักมีลักษณะผิดปกติแต่
กำเนิดร่วมด้วย 

Cleft Lip / Cleft Palate

ธาลัสซีเมีย

2. โรคของระบบประสาท

• เด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการส่วนใหญ่มักมีอาการหรืออาการแสดงทางระบบประสาทร่วมด้วย 

• ที่พบบ่อยคืออาการชัก 

3. การติดเชื้อ

• การติดเชื้อตั้งแต่อยู่ในครรภ์ น้ำหนักตัวแรกเกิดน้อย ศีรษะเล็กกว่าปกติ อาจมีตับม้ามโต การได้ยินบกพร่อง ต้อกระจก

• นอกจากนี้การติดเชื้อรุนแรงภายหลังเกิด เช่น สมองอักเสบ เยื้อหุ้มสมองอักเสบ เป็นสาเหตุที่พบได้บ้าง

4. ความผิดปกติเกี่ยวกับเมตาบอลิซึม

• โรคที่ยังเป็นปัญหาสาธารณสุขไทย คือ ไทรอยด์ฮอร์โมนในเลือดต่ำ

5. ภาวะแทรกซ้อนระยะแรกเกิด

• การเกิดก่อนกำหนด น้ำหนักตัวแรกเกิดน้อย และภาวะขาดออกซิเจน

6. สารเคมี

• ตะกั่วเป็นสารที่มีผลกระทบต่อเด็กและมีการศึกษามากที่สุด

• มีอากาศซึมเศร้า เคลื่อนไหวช้า ผิวดำหมองคล้ำเป็นจุดๆ

• ภาวะตับเป็นพิษ

• ระดับสติปัญญาต่ำ

แอลกอฮอล์

• น้ำหนักแรกเกิดน้อย

• มีอัตราการเพิ่มน้ำหนักหลังเกิดน้อย ศีรษะเล็ก

• พัฒนาการของสติปัญญาก็มีความบกพร่อง

• เด็กบกพร่องทางพฤติกรรมและอารมณ์

Fetal alcohol syndrome, FAS

• ช่องตาสั้น  

• ร่องริมฝีปากบนเรียบ

• ริมฝีปากบนยาวและบาง  

• หนังคลุมหัวตามาก

• จมูกแบน 

• ปลายจมูกเชิดขึ้น

นิโคติน

• น้ำหนักแรกเกิดน้อย ขาดสารอาหารในระยะตั้งครรภ์

• เพิ่มอัตราการตายในวัยทารก

• สติปัญญาบกพร่อง

• สมาธิสั้น พฤติกรรมก้าวร้าว มีปัญหาด้านการเข้าสังคม

7. การเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสมรวมทั้งการขาดสารอาหาร

8. สาเหตุอื่นๆ เช่น อุบัติเหตุ เป็นต้น

อาการของเด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ

• มีพัฒนาการล่าช้าซึ่งอาจจะพบมากกว่า 1 ด้าน

• ปฏิกิริยาสะท้อน (primitive reflex) ไม่หายไปแม้จะถึงช่วงอายุที่ควรจะหายไป 

แนวทางการวินิจฉัยเด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ

1. การซักประวัติ

• โรคประจำตัว โรคทางพันธุกรรม

• การเจ็บป่วยในครอบครัว

• ประวัติฝากครรภ์ 

• ประวัติเกี่ยวกับการคลอด      

• พัฒนาการที่ผ่านมา     

• การเล่นตามวัย การช่วยเหลือตนเอง   

• ปัญหาพฤติกรรม   

• ประวัติอื่นๆ

เมื่อซักประวัติแล้วจะสามารถบอกได้ว่า

• ลักษณะพัฒนาการล่าช้าเป็นแบบคงที่ หรือถดถอย

• เด็กมีระดับพัฒนาการช้าหรือไม่ อย่างไร อยู่ในระดับไหน

• มีข้อบ่งชี้ว่ามีสาเหตุจากโรคทางพันธุกรรมหรือไม่

• สาเหตุของความบกพร่องทางพัฒนาการนั้นเกิดจากอะไร

• ขณะนี้เด็กได้รับการช่วยเหลือและฟื้นฟูอย่างไร

2. การตรวจร่างกาย

• ตรวจร่างกายทั่วๆไปและการเจริญเติบโต

• ภาวะตับม้ามโต 

• ผิวหนัง

• ระบบประสาทและวัดรอบศีรษะด้วยเสมอ

• ดูลักษณะของเด็กที่ถูกทารุณกรรม (child abuse)

• ระบบการมองเห็นและการได้ยิน

3. การสืบค้นทางห้องปฏิบัติการ

4.การประเมินพัฒนาการ

• การประเมินแบบไม่เป็นทางการ

การประเมินที่ใช้ในเวชปฏิบัติ

• แบบทดสอบ Denver II

• Gesell Drawing Test 

• แบบประเมินพัฒนาการเด็กตามคู่มือส่งเสริมพัฒนาการเด็กอายุแรกเกิด - 5 ปี สถาบันราชานุกูล

และกิจกรรมสุดท้ายอาจารย์ให้นักศึกษาทดสอบตนเอง โดยใช้แบบทดสอบ Gesell Drawing Test 

Gesell Drawing Test เป็นการวัดไอคิวเด็กแบบง่ายๆ ลองให้เด็กวาดรูปตามแบบที่กำหนดซึ่งเป็น
ความสามารถด้านกล้ามเนื้อมือ และการประสานงานของตากับมือตามระดับอายุที่ควรจะเป็น

Gesell Drawing Test 

ของดิฉันเอง >.<

ความรู้ที่ได้รับ

- การทบทวนความรู้เดิมที่มีอยู่

- เทคนิคการใช้คำพูดเพื่อใช้สนทนากับผู้ปกครอง

- เทคนิคการทัศนะคติที่ดีต่อเด็ก

- เทคนิคการทดสอบสมองของเด็ก

- การทราบถึงความหมาย อาการและเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแก่ที่มีความต้องการพิเศษ

การนำไปใช้

- เทคนิคการใช้คำพูดเพื่อใช้สนทนากับผู้ปกครองเพื่อสร้างความเชื่อมั่น

- วิธีการสังเกตและเทคนิคการเรียนการสอนของเด็กพิเศษในห้องเรียน

- ใช้แบบทดสอบสมองให้แก่เด็กในห้องเรียนได้

- ให้คำปรึกษาแก่พ่อแม่ผู้ปกครองได้

ประเมิน 

ตนเอง : แต่งกายเรียบร้อย มาเรียนตรงเวลาและตั้งใจเรียน

เพื่อน  : แต่งกายสุภาพเรียบร้อย ตั้งใจฟังอาจารย์สอน

อาจารย์  : พูดจาสุภาพ ไพเราะ อารมณ์ขัน สนใจเด็กทุกคน แต่งกายสุภาพเรียบร้อย